“ครอบครองปรปักษ์” กับกฎหมายที่ควรรู้ ก่อนสูญเสียทรัพย์สิน

“ครอบครองปรปักษ์” กับกฎหมายที่ควรรู้ ก่อนสูญเสียทรัพย์สิน

กรณีข่าวโด่งดังเมื่อเร็ว ๆ นี้ เกี่ยวกับเจ้าของบ้านปล่อยบ้านทิ้งร้าง 30 ปี จนเพื่อนบ้านเข้ามายึด จนเกิดเป็นประเด็นถกเถียงเรื่อง “ครอบครองปรปักษ์” ขึ้นอีกครั้ง บทความนี้จึงจะมาอธิบายว่า “ครอบครองปรปักษ์” คืออะไร มีเงื่อนไขอย่างไร และวิธีป้องกันไม่ให้สูญเสียกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน

ครอบครองปรปักษ์ คืออะไร?

ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 หมายถึง การที่บุคคลใดครอบครองทรัพย์สินของผู้อื่นไว้โดยสงบและเปิดเผย ด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ ติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี (สำหรับอสังหาริมทรัพย์) หรือ 5 ปี (สำหรับสังหาริมทรัพย์) บุคคลนั้นย่อมได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้น

เงื่อนไขการได้กรรมสิทธิ์

1. ต้องเป็นการครอบครองทรัพย์สินของผู้อื่น ไม่ใช่ทรัพย์สินของตัวเอง
2. ทรัพย์สินต้องมีกรรมสิทธิ์ เช่น ที่ดินที่มีโฉนด
3. ครอบครองโดยความสงบ ไม่ถูกเจ้าของเดิมรบกวนหรือฟ้องร้อง
4. ครอบครองโดยเปิดเผย ไม่ได้ปกปิด ซ่อนเร้น
5. ครอบครองด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ ใช้ประโยชน์ ขัดขวางผู้อื่นเข้ายุ่งเกี่ยวกับทรัพย์สิน
6. ครอบครองติดต่อกัน 10 ปี (อสังหาริมทรัพย์) หรือ 5 ปี (สังหาริมทรัพย์)

วิธีป้องกันไม่ให้สูญเสียกรรมสิทธิ์

1. ดูแลรักษา ตรวจตรา ทรัพย์สิน ป้องกันบุกรุก
2. ติดตั้งป้าย แจ้งเตือน ห้ามบุกรุก
3. เก็บหลักฐาน การเข้าครอบครอง ใช้สอย ทรัพย์สิน
4. ติดตาม การออกโฉนดที่ดิน
5. ปรึกษาทนายความ เมื่อมีบุคคลอ้างสิทธิ์

ข้อควรระวัง

• การครอบครองปรปักษ์ไม่ได้เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ ต้องเข้าองค์ประกอบครบถ้วน
• แม้จะครบองค์ประกอบ แต่ศาลอาจไม่พิพากษาให้ได้กรรมสิทธิ์ ขึ้นอยู่กับพฤติการณ์
• การแย่งชิงทรัพย์สินโดยมิชอบ ไม่ได้เป็นการครอบครองปรปักษ์

บทสรุป

“ครอบครองปรปักษ์” เป็นกฎหมายที่ควรรู้ เพื่อป้องกันไม่ให้สูญเสียกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน ควรดูแลรักษา ตรวจตรา ทรัพย์สิน เก็บหลักฐาน และปรึกษาทนายความเมื่อมีปัญหา

แหล่งข้อมูล

• สำนักงานศาลยุติธรรม:

* ฐานเศรษฐกิจ: [https://www.thansettakij.com/news/578052](htt

ps://www.thansettakij.com/news/578052)